Englishبهمن محصص کیست؟
بهمن محصص یک نقاش، مترجم و مجسمه ساز مشهور ایرانی بود که در 9 اسفند 1310 در خانواده‌ای لاهیجانی در رشت به دنیا آمد. خاندان محصص از مالکان لاهیجان بودند که در زمینه تجارت چای و ابریشم فعالیت داشتند. به گفته ی حسین محجوبی تمام افراد خاندان محصص شخصیت هایی عجیب غریب داشتند اما بهمن محصص از تمام آنها خاص تر و متفاوت تر بود.
اغلب اعضای خانواده ی این هنرمند ذوق هنری داشتند، همگی خطی خوش و دستی در هنر داشتند. توانایی نقاشی و ذوق و قریحه ی شعر سرودن داشتند. خود بهمن محصص می‌گوید که از سمت پدرش به مغول ها و طرف مادری به قاجارها می‌رسد. محمد حبیب محمدی که یک نقاش گیلانی بود و هنر را در آکادمی مسکو فراگرفته بود محصص را در سن 14 سالگی در نمایشگاهش به شاگردی پذیرفت. ممکن است که محمدی نقاش خیلی معروفی نبوده باشد ولی بهمن محصص در تمام طول زندگی اش از اون با احترام و نیکی یاد کرده است و همیشه از او به عنوان یک استاد توانمند یاد می‌کرده است. آیدین آغداشلو درباره محصص می‌گوید:” زمانی که محصص را دیدم 10 ساله بودم و با پدرم به کارگاه حبیب محمدی رفته بودیم. هنگامی که با شگفتی به تابلوها نگاه می‌کردم در گوشه ای جوانی را دیدم که با دقت بر روی نقاشی ای کار می‌کرد. لحظه ای به آرامی قلم مو را بر زمین گذات و سرش را به سمت من چرخاند، بینی برجسته ی بلند با پشت لبی بلند و چشمانی به رنگ آبی آسمان و نگاهی نافذ که از همان زمان احترام را میطلبید. پس از مدتی و در سال 1327 وارد تهران شد، و شروع به همکاری با نشریات مختلف کرد و طراحی گرافیک این نشریات را به عهده گرفت. در این مسیر با جلیل ضیاپور آشنا شد، ضیاپور که از تحصیل در فرانسه هنر جدید اروپا را آموخته و با خود به ایران آورده بود، آموزش‌هایی در این زمینه به محصص می‌دهد. و در کنار افرادی همچون ضیاپور، جوادی‌پور و کاظمی انجمن خروس جنگی را راه اندازی می‌کنند. پس از تعطیلی خروس جنگی عوامل آن دست به انتشار چند مجله می زنند که یکی از آنها “پنجه خروس” بوده که محصص سر دبیری آن را عهده دار می گردد. محصص در دوران نخست وزیری دکتر مصدق از ایران خارج شد در ابتدا خانواده او گمان می بردند که او به تبریز رفته است ولی او از مسیر تبریز، زمینی راهی ترکیه شد و در آنجا پس از مطلع کردن خانواده، سفر خود را آغاز کرد. ابتدا از ترکیه به سمت روسیه رفت ولی بعد از سفری که به آنجا داشت دوام نیاورد و قصد کرد تا به سمت تصمیم اولش که فرانسه بود برود. زیرا که فرانسه را مهد هنر می دانست. اما با منوچهر شیبانی و به بهانه مسیحی شدن به ایتالیا رفت و در رم ساکن شد.
بهمن محصص سفرهای زیادی به سراسر جهان داشت و آثار او توانسته اند شکاف بین رنسانس ایتالیا، یونان باستان و ایران مدرن را پر کنند. ویژگی های آثار او تکنیک های منحصر به فرد، استفاده از رنگ و نحوه ایجاد پس زمینه هر قطعه است. متأسفانه بسیاری از آثار او پس از انقلاب در ایران تخریب یا آسیب دید. علاوه بر این، خود محصص آثار هنری باقی مانده ای را که در ایران به جا مانده بود، با دستان خود از بین برد.
با وجود از دست رفتن بسیاری از آثار بهمن محصص، آثار باقی مانده از او همچنان به شدت مورد توجه هستند و قیمت های بالایی در گالری های هنری معتبر در سراسر جهان دارند. در بخش بعدی بیشتر به سبک منحصر به فرد محصص در نقاشی ها و مجسمه هایش خواهیم پرداخت.
نقاشی های بهمن محصص با تکنیکی متمایز مشخص می شود که در آن از قلم موهای پهن، درشت و خشن برای زمینه سازی آثارش استفاده می کند. او نقاشی ها را با همان قلم مو تمام می کند که حس بافت یکپارچه را در سراسر قطعه ایجاد می کند. علاوه بر این، رنگ‌های نقاشی‌های او کیفیت فیزیکی و سنگینی دارند، به‌طوری که به نظر می‌رسد عناصر نقاشی را با حس گرانش روی بوم تثبیت و میخکوب می کنند.
مجموعه آثار بهمن محصص را می توان به دو دوره متمایز تقسیم کرد: آثاری که قبل از مهاجرت او به ایتالیا خلق شدند و آثار پس از آن. نقاشی‌های قبلی او با ظرافت، توجه دقیق به طراحی و انتخاب دقیق رنگ‌های آرام و تیره مشخص می‌شوند. برعکس، آثار بعدی او حسی از آنارشیسم و شورش را نشان می دهد که در آثار قبلی او وجود ندارد. به عنوان مثال، ضربات قلم مو در آثار بعدی او به نظر می رسد که با حس خشم به بوم می زند و رنگ ها تند و انفجاری هستند.